Το Heavy metal παραδοσιακά χαρακτηρίζεται από δυνατό παραμορφωμένο ήχο κιθάρας, εμφατικούς ρυθμούς, πυκνό ήχο μπάσου και ντραμς. Η ηλεκτρική κιθάρα και η ηχητική δύναμη που της δίνει ο Ενισχυτής είναι βασικό στοιχείο στο heavy metal.[3] Στις αρχές της δεκαετίας του '70 κάποια γνωστά συγκροτήματα άρχισαν να χρησιμοποιούν δύο κιθάρες στις συνθέσεις τους. Πρωτοπόρα συγκροτήματα όπωςοι Judas Priest και οι Iron Maiden ακολούθησαν αυτή την τακτική έχοντας μια κιθάρα για τον ρυθμό και μια για οδηγό και σολάρισμα. Το Σόλο της κιθάρας είναι κεντρικό στοιχείο μιας heavy metal σύνθεσης. Οι Metal τραγουδιστές έχουν μεγάλες διφοροποιήσεις σε στυλ, από την μεγάλης έκτασης και θεατρικότητας φωνής του τραγουδιστή των Judas Priest Rob Halford, και των Iron Maiden Bruce Dickinson, στην επιτηδευμένα σκληρή του τραγουδιστή των Motörhead Lemmy, και των Metallica James Hetfield, στην γρυλιστή φωνή του τραγουδιστή των Lamb of God Randy Blythe, και του Tomas Lindberg των At the Gates.
Το μπάσο παρέχει τις χαμηλές νότες σημαντικό να δημιουργήσει την απαραίτητη βαρύτητα που χαρακτηρίζει το είδος.[4] Το μπάσο όπως και η κιθάρα μπορεί να έχει υποστεί παραμόρφωση στον ήχο του. Οι Metal συνθέσεις παίζονται κυρίως με τα δάχτυλα αλλα και με πενα και επιτρέπουν στον μπασίστα να σολάρει. Τα ντράμς είναι μεγαλύτερα σε σύγκριση με τα άλλα είδη Ροκ.[5]
Στις ζωντανές εκτελέσεις η ένταση του ήχου είναι το σημαντικότερο.[3] Ακολουθώντας το παράδειγμα του Jimi Hendrix και των [Who]]—που χαρακτηρίζονται ως "Το πιο δυνατο (από άποψη ήχου) συγκρότημα στο κόσμο" στο Βιβλίο Γκίνες —τα πρώτα metal συγκροτήματα ανέβασαν ψηλά τον πήχη. Ο Tony Iommi, κιθαρίστας των Black Sabbath, είναι ανάμεσα στους πολλούς που υπέστησαν μερική απώλεια της ακοής λόγω της έντασης.
Κυρίαρχο στοιχείο του heavy metal είναι η διαρκής εξέλιξη στα διάφορα είδη που υπάρχουν αλλά πολύ περισσότερο ο πειραματισμός, η ανάμειξη διαφορετικών στοιχείων και μουσικών επιρροών με αποτέλεσμα τη δημιουργία νέων ειδών μουσικής. (wikipedia)